داروهای مازاد بر مصرف موجود در منازل شهر ارومیه در سال 1395

پیش‌زمینه و هدف: یکی از مشکلات سلامتی در هر کشوری، جمع‌آوری داروهای مازاد در منازل می‌باشد که وجود این داروها علاوه بر تحمیل هزینه‌های اقتصادی بر نظام سلامت می‌تواند مشکلاتی برای خانواده‌ها مانند مسمومیت و مصرف بی‌رویه ایجاد نماید. این مطالعه به‌منظور بررسی داروهای مانده مصرف نشده در شهر ارومیه انجام گرفت. مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بود و به‌صورت مقطعی انجام شد. روش نمونه‌گیری از نوع خوشه‌بندی و بر اساس مناطق چهارگانه شهری بود و تعداد 256 خانوار به‌صورت سهمیه‌ای در داخل این مناطق توزیع گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بود که با مراجعه به درب منازل و با روش مصاحبه و مشاهده داروها، درصد خانوارهایی که داروی مازاد در منزل داشتند، اشکال دارویی، خانواده دارویی، تاریخ‌مصرف داروها، ارزش ریالی داروها و محل نگهداری آن‌ها در منازل شهر ارومیه در سال 2017 تعیین شدند. اطلاعات پس از گردآوری با استفاده از روش‌های آماری توسط نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که 88 درصد خانوارها در خانه، داروهای استفاده‌نشده نگهداری می‌کردند. یعنی در هر منزل به‌طور میانگین 8.27 قلم دارو با ارزش ریالی معادل با 81050 به‌صورت مازاد وجود داشت که این رقم در سطح کلان، مبلغ بسیار بالایی می‌شود که تقریباً معادل با بودجه یک سال دارویی کشور است. رایج‌ترین شکل و خانواده دارویی در بین داروهای مازاد به ترتیب قرص با 87درصد و مسکن‌ها با 24.4درصد بودند. بحث و نتیجه‌گیری: مطلوبیت جزئی حاصل از مصرف داروها و استفاده متعاقب از داروهای باقیمانده که شاید بعد از تاریخ انقضای آن‌ها نگهداری شوند نه‌تنها سلامتی بیماران را به خطر می‌اندازد؛ بلکه هم‌چنین هزینه مراقبت سلامتی را افزایش می‌دهد. لذا افزایش آگاهی مردم در زمینه چگونگی مصرف و نگهداری داروها می‌تواند از به هدر رفتن هزینه بسیار بالایی جلوگیری نماید.